Międzyklasowy projekt językowy – Día de los Muertos
W Meksyku Dzień Zmarłych obchodzi się zupełnie inaczej niż Wszystkich Świętych i Zaduszki w Polsce. Cukierki, specjalne ciasteczka, tequila i wieńce w kształcie gitar to symbole Día de los Muertos – meksykańskiemu świętowaniu daleko bowiem do naszej tradycji. Na cmentarzu zamiast pobożnej zadumy wskazana jest rodzinna fiesta, zabawa – rodzina gromadzi się więc przy grobie bliskich i wspólnie świętuje na cmentarzu.
O zwyczajach tego dnia mogli dowiedzieć się „Hetmaniacy” dzięki realizowanemu w ostatnim tygodniu października „Międzyklasowemu projektowi językowemu – Día de los Muertos – Tworzenie infografik językowych”. Na zajęciach języka hiszpańskiego ponad 130 uczniów ze wszystkich klas miało okazję zaznajomić się z obchodami tego najstarszego święta zmarłych, a także przekazać informacje związane z nim reszcie społeczności szkolnej.
Ideą tej inicjatywy było stworzenie infografik, czyli graficznej wizualizacji informacji, zaprojektowanej tak, by przekazywać odbiorcom złożone dane w przystępny i jasny sposób. Mieliśmy za zadanie wybrać 5 symboli charakterystycznych dla Día de los Muertos, a następnie zredagować do nich opis w języku hiszpańskim, jak i polskim, tak, aby każdy mógł poznać symbolikę wybranych atrybutów tego święta. W trakcie tworzenia infografik poznawaliśmy niezwykłą specyfikę obchodów tego dnia, którą przedstawiali prowadzący projekt – nauczyciele języka hiszpańskiego pani Renata Kozdra-Laba oraz pan Konrad Kowal. Pozwoliło nam to wprawić się w klimatyczny nastrój, a także pozyskać dodatkowe informacje, potrzebne do stworzenia pracy. Nie kryliśmy zdziwienia, gdy dowiedzieliśmy się, jak bardzo różne są obyczaje zakorzenione w meksykańskiej kulturze, bowiem nastrój tego święta jest niezwykle pogodny. Na ulicach miast odbywają się barwne parady, w których biorą udział przebierańcy. Nie brakuje przy tym tańca oraz poczęstunku.
Kolejnym ważnym aspektem projektu, poza poszerzeniem wiadomości kulturowych, było wzbogacenie zasobu leksykalnego o nowe słowa związane ze świętem. Najczęściej powtarzającym się hasłem była la ofrenda, czyli ofiara, którą Meksykanie składają na wcześniej przygotowanych ołtarzach (los altares). Zazwyczaj składa się na nią el pan de muerto, zwany chlebem zmarłych. Jest to prosty wypiek udekorowany kawałkami tego samego ciasta, z którego był przygotowany, uformowanymi na kształt kości. Symbolizuje on hojność Gospodarza. Innym przykładem tradycyjnych symboli tego wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO święta są las calaveritas de azúcar, czyli cukrowe czaszki, często ozdabiane lukrem, które reprezentują wszystkich zmarłych. Następnym ważnym elementem jest wycinanka, zwana el papel picado, która obrazuje jedność między światem żywych a umarłych. Ponadto ogromną rolę w tym dniu odgrywają las veladoras (świeczki), oświetlające drogę zmarłemu oraz el incienso (kadzidło), które służy do oczyszczenia miejsca ze złych duchów, aby dusza mogła bezpiecznie wejść do domu. Natomiast całemu świętu „przewodniczy” la Catrina. Jest to kobieta z wyższych sfer, która została spersonifikowana pod postacią szkieletu w eleganckiej sukni i kapeluszu z piórami. Symbolizuje śmierć, która w odczuciu Meksykanina jest dalszym ciągiem życia, stąd jej przedstawienia nie są straszne, lecz przyjazne człowiekowi, w tym też dzieciom. Kolorem święta jest pomarańczowy, który w domach, na ulicach i cmentarzach pojawia się w niezliczonych dekoracjach, utkanych z la flor de cempasúchil, kwiatu nagietka, kolejnego symbolu dla Día de los Muertos.
Podsumowując, projekt uważamy za bardzo udany. Poszerzyliśmy dzięki niemu naszą wiedzę, nie tylko z zakresu tradycji i kultury, ale także umiejętności leksykalne – w trakcie lekcji zostało nam bowiem w naturalny sposób „przemycone” słownictwo tematyczne. Kolejnym ważnym aspektem była integracja grupy językowej, a także rozwijanie umiejętności manualnych poprzez wykonywanie infografik. Co więcej, przekonaliśmy się, jak efektywnym sposobem na naukę może być właśnie graficzne przedstawienie opisywanego tematu i z pewnością wykorzystamy je przy nauce na niejeden sprawdzian.
Zachęcamy wszystkich do zapoznania się z wynikami naszej pracy, które widoczne są na korytarzu i tablicy przy sali nr 5. Ponadto, serdecznie dziękujemy Antoniemu Serwanowi (1d) za przygotowanie informacji nt. infografiki, a także panu Grzegorzowi Serwanowi za cenne wskazówki przy przedsięwzięciu.
Warto wspomnieć, że był to już kolejny projekt w Hetmanie związany z obchodami tego święta i mamy nadzieję, że za rok ponownie będziemy mogli celebrować tę uroczystość, pielęgnując jednocześnie kulturę rdzennych mieszkańców Meksyku.
Autor: Kacper Mikus (3d)